Buiten De Cirkel — (15-5-08)

Teken een grote cirkel en teken een kleine cirkel in de grote cirkel. De kleine cirkel ben jij, je IK, je Ego, en de grote cirkel is wat je ziet, je omgeving, jouw realiteit. Stel dat je verlichting zoekt, dan moet dat buiten de grote cirkel zijn omdat alles in de cirkel het tranendal van de huidige realiteit is, en omdat we geloven in actie en in vooruitgang (alles op aarde is gebaseerd op actie en vooruitgang) denken we dat we iets moeten doen om verlicht te raken. Daardoor gaan we actief aan de slag met spiritualiteit, om die verlichting maar te bereiken, om buiten die grote cirkel te komen.

Dan zijn er twee mogelijke uitkomsten. Eén is dat we "in het Nu" gaan leven, de stilheid van het Nu, de rust van het Nu, niets moet en je kijkt naar de vogeltjes en de boompjes en de bloempjes en alles is zoals het is en dat is goed; een tweede is dat je niet meegaat in die hype van spirituele gelukzaligheid en rust en ziet dat je niet verder komt dan —als het meezit— de rand van die grote cirkel... Dan is het "Terug naar start en probeer het nog maar een keer!"

In beide gevallen is er geen verlichting bereikt, want in beide gevallen ben je niet buiten de grote cirkel gekomen. "Leven in het Nu" is nep-verlichting, een placebo. Het is de "ik heb alles gedaan wat de meester en/of leraar voorschrijft dus nu ben ik verlicht"-illusie die we loslaten op onszelf. Het is het "ik wil graag geloven dat ik verlicht ben" verhaal, zoals we ons ook graag doen geloven dat we allemaal bijzonder zijn en iedereen zijn eigen waarheid heeft en meer van dat soort placebo's om het Ego maar tevreden te houden. Het is onszelf doen geloven dat we het Ego hebben afgeworpen, terwijl we alleen maar net doen alsof dat zo is. Dat soort mensen denken dat ze iets bereikt hebben en gaan boeken schrijven, lezingen houden en lessen geven. Prima, mag allemaal, maar ze zijn niet verlicht.

De tweede, "Tot de rand van de cirkel komen maar niet verder", is normaal. Het "met je kop tegen de muur rennen en uiteindelijk merken dat actief zoeken en werken aan verlichting niet werkt", dát is de standaard, dat is zoals het is en zoals het hoort te zijn; net zolang tot je het zo ontzettend hebt gehad, of in een depressie verdwijnt, en niet meer gaat zoeken, net zolang tot je niets meer gaat ondernemen om verlichting te bereiken en pas dán is er misschien de ruimte geschapen om het mogelijkerwijs te laten gebeuren.

Verlichting is niet te bereiken door er iets voor te doen, dat is een misvatting, een oprecht bedoelde misvatting, en áls er al zoiets bestaat als verlichting, dan is dat iets dat je overkomt, iets dat je toekomt, iets dat je gegeven wordt.

De weg naar die verlichting is zwaar en hard en pijnlijk, omdat alles wat je onderneemt, alles wat je probeert, gedoemd is te mislukken en ook zal mislukken en zelfs mislukt terwijl je dit leest. Hiermee zeg ik niet dat je niets moet doen, niets moet proberen, zeker niet. Zolang je het gevoel hebt, de gedachte of de hoop hebt dat er iets te bereiken zou moeten kunnen zijn, moet je doorgaan met dat proberen te bereiken. En op het moment dat je voelt —in plaats van bedenkt— dat er niets is dat je nog kunt doen om het te bereiken, met andere woorden: dat het voor jou niet te bereiken is, wordt het je wellicht gegeven. Maar, voor de duidelijkheid, ook dát is geen zekerheid.

Dit, wat ik net opschrijf, is een bedacht iets; het komt voort uit gesprekken tussen mijn vriendin Annette ("ego is a mumblin' moron") en mijzelf — twee Ego's die continue tegen muren aanlopen en elkaar aldoende zijn tegengekomen. Het is heel gemakkelijk om tot mijzelf te zeggen "ik stop met zoeken en dan komt het wel tot mij", maar dat is nog steeds redeneren vanuit die kleine cirkel in de grote cirkel. Dat brengt geen verlichting, dat brengt alleen maar frustratie want het werkt niet op die manier, en die frustratie, die kwaadheid die ik dan voel is mijn Ego, mijn IK, dat tegen die muur aanloopt en er weer instinkt en weer overnieuw begint en wéér tegen die muur aanloopt.

"Terug naar start en probeer het nog maar een keer!" — daar ben ik nu (weer).

INHOUD