De Kern Van De Zaak
1: Intro — (10-1-09)

Ik vind steeds vaker dat spirituele mensen en ook mensen die zich met Advaita bezighouden te gemakkelijk het "aardse" loslaten, of dat op z'n minst suggereren. Binnen Advaita wordt er gezegd dat iets opkomt en dan in bewustzijn verdwijnt, je hoeft er niets mee te doen en het is wat het is (simpel gezegd). Daarbij gaan we voorbij aan de kern van waarom dat zo is, en dat is de reden waarom veel mensen stoppen met participeren.

We zitten met een fundamenteel probleem. Ik zeg met opzet "we" omdat ik denk dat het probleem inherent is aan het bestaan op aarde. Dus, als jij op deze aarde leeft dan moet je wel dit probleem hebben. Dit klinkt erg stellig en er zullen mensen gaan steigeren, maar dat geeft niet — that's life!

Het probleem is dat alles voortkomt uit de kern. Nu lijkt "de kern" een vaag begrip, net zoals "de bron" of "het al", maar ik gebruik nu specifiek "de kern" omdat dit woord beschrijft waar het om gaat. De kern is, zoals ik het nu gebruik, volgens Van Dale (figuurlijk): 'wat het midden of middelpunt, de grondslag of het voornaamste van een geheel uitmaakt' — Die kern dus.

Alles komt voort uit die kern en als je iets zou willen veranderen aan wat nu is, zou je die kern moeten veranderen. Zolang de kern ongewijzigd blijft, kun je alleen symptomen van een probleem bestrijden. Hierdoor lijkt het probleem opgelost, maar dat is illusie; in werkelijkheid zal er niets veranderen buiten die kern.

Dit werkt op alle vlakken zo. Laten we als voorbeeld een hedendaags aards probleem nemen wat mij bezighoudt (het is nu januari 2009): de oorlog in Gaza. Er is een conflict (Israël bezet Gaza al heel lang) en daar is verzet tegen (Hamas wil Israël weg uit Gaza) en dat wordt nu met geweld uitgevochten. Israël bestookt Gaza met bommen en valt Gaza binnen met één van de best getrainde legers ter wereld en heeft inmiddels zo'n 700 Palestijnen gedood.

Dit probleem is niet op te lossen door opnieuw een staakt het vuren te organiseren of zelfs vrede te sluiten. Dat is symptoombestrijding, het probleem wordt niet opgelost. Om het probleem in Gaza werkelijk op te lossen moeten we naar de kern van het probleem kijken en dat is de staat Israël en haar bestaansrecht.

Edoch, de discussie over het bestaansrecht van Israël mogen we niet voeren, want de joden zijn door de eeuwen heen altijd al vervolgd en bovendien zitten we met een collectief schuldgevoel dankzij de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. Israël is ontastbaar. Hierdoor kunnen we niet bij de kern van het probleem komen —het onterechte bestaansrecht van de staat Israël— en zal het Palestijnse vraagstuk nooit worden opgelost.

De oplossing is ook niet "het (de oorlog in Gaza) komt op en verdwijnt weer in het bewustzijn", want het verdwijnt niet; en zeggen dat het allemaal illusie is, is niets meer dan een vluchtweg om "het probleem" te ontlopen.

Je zult zien dat als je de moed hebt om problemen te ontleden tot aan de kern, dat deze kern niet veranderd kan worden omdat er een fundamenteel verzet bestaat tegen het veranderen van de kern. Hierdoor kunnen we op ons best slechts de ergste symptomen bestrijden maar nimmer het probleem oplossen. Dit geldt voor grote problemen, immense problemen, maar ook voor hele kleine problemen zoals jij die hebt of ik die heb.

Ons probleem is dat we beweren dat we problemen willen oplossen —en we denken ook dat we problemen kunnen oplossen—, terwijl we alleen symptomen bestrijden en ons fundamenteel verzetten tegen het aanpassen en herprogrammeren van de kern waardoor het probleem opgelost zou kunnen worden. We kunnen zo ver komen dat we de kern zien, maar het lukt ons niet om de kern te veranderen.

De kern is wel te veranderen, daarvan ben ik overtuigd, alleen niet zolang we de "mindset" houden die we nu hebben, omdat we ons altijd zullen verzetten tegen een verandering van dat wat wij denken te zijn, de kern van ons bestaan. Het maakt niet uit of we denken wat we zijn in deze "werkelijkheid" of dat we denken wat we zijn binnen Adviata/non-dualiteit/spiritualiteit, die kern durven we niet aan te raken.

Zo bekeken is Advaita, of non-dualiteit, slechts de weg naar het zien van de kern en vervolgens accepteren we dat, om wat voor reden, die kern niet veranderd kan worden. Zo wordt Advaita/non-dualiteit een eindpunt van een spirituele zoektocht. Ik denk dat Advaita/non-dualiteit slechts het begin is, alles daarvoor was voorspel.

Niemand, ook niet mensen die zeggen verlicht of verwezenlijkt te zijn, lukt het die kern te veranderen. Zij hebben wellicht de kern gezien en hebben een vorm van acceptatie gecreëerd waardoor ze voor lief kunnen nemen dat problemen niet opgelost kunnen worden. Zij blijven problemen hebben, ze blijven pijn voelen, ze blijven geluk afwisselen met ongeluk, ze blijven mens onder de mensen. In feite is er voor hen helemaal niets veranderd, alleen hebben ze een manier gevonden om er mee om te gaan.

Je kunt zeggen "het is zoals het is en dat is goed" en het is nog waar ook. Je kunt zeggen "dingen gebeuren en er is geen IK die dat doet of ondergaat en dat is goed" en ook dat is waar. Je kunt elke spirituele oneliner gebruiken die je wilt en ze kunnen waar zijn of niet, maar uiteindelijk is het niets meer dan een oneliner, een vlucht uit het spel, een manier om er mee om te gaan, een soort van distantiëring. Het is tevreden zijn met de religie non-dualiteit als eindhalte.

Je kunt de kern zien maar je bent niet in staat de kern te veranderen omdat er een fundamenteel verzet is tegen verandering van de kern. Je kunt zien dat het spel is, maar je bent niet in staat het spel te veranderen. En elke spirituele oplossing die je vrede schenkt in dit moordlustige spel, is niets meer dan een vlucht uit dat spel. Het is je losmaken van de onzin en wachten op de dood als ultieme verlossing. Dit geldt ook, of misschien juist wel, voor Advaita.

Echte spiritualiteit is niet hier om je een goed gevoel te geven, Advaita is niet hier om iets op te lossen, het is allemaal hier om je te laten zien wat werkelijk is. Niet om vervolgens de onwerkelijkheid als lastige bijzaak te zien, maar om werkelijk iets met die onwerkelijkheid te doen. Werkelijke spiritualiteit geeft je de kennis dat het er uiteindelijk niet toe doet wat je doet, er is geen straf of einde aan je bestaan, en daardoor heb je alle vrijheid om te doen wat je wilt doen. Alles kan en als je daardoor sterft is er helemaal niets aan de hand.

Het voordeel van de kern zien en weten dat alles om ons heen onwerkelijk is, is dat je kunt doen wat in je op schijnt te komen en dan ga je bij voorkeur uit van je hart, wat weer de kern is van je lichaam. Het enige wat spiritualiteit of Advaita ons wil laten zien is "hè, het maakt niet uit hoe het voelt, het is niet echt, ga maar door. Doe maar, doe maar".

Dit houdt niet in dat je gaat denken "wat kan ik doen en wat heeft dat voor effect op mij?" of erger "hoe word ik daar beter van?", maar dat je doet wat het moment je ingeeft, wat van nature bij je opkomt, en als dat niet werkt dan doe je het volgende. Je bent nu eenmaal op aarde en op aarde doen we dingen, DAT is zoals het is en DAT is goed. Niets doen en zeggen "alles is illusie en het maakt allemaal niets uit" is de illusie laten zijn voor wat het is dat is echt zonde van je tijd op aarde. Het zien van de kern is niet genoeg, het veranderen van de kern zodat er werkelijke vrijheid ontstaat behoort tot de mogelijkheden en ik geloof dat dit moeiteloos kan. Hoe? Geen idee.

Spiritualiteit heeft niets te maken met vrede, vrijheid, rust, liefde, verlichting of verwerkelijking, dat zijn allemaal woorden voor afzonderlijke vluchtroutes die we inslaan om ons afzijdig te houden van wat gaande is. En dit, wat gaande is, is nu juist hetgeen dat is verzonnen voor ons, of misschien door ons, om iets mee te doen. En sommige mensen krijgen te zien dat het niet echt is, maar dat is geen reden om niet mee te doen.

Het is een spel, oké, het is niet echt, oké, maar als je niet mee wilt doen wat doe je hier dan nog? We hebben echt niemand nodig om ons met mooie spirituele sprookjes in slaap te soezen, we slapen allemaal al! Als roosjes – 24 virtuele uren per 7 virtuele dagen! Ook verlichte en verwezenlijkte mensen slapen nog, ze dromen alleen een andere droom.

En natuurlijk ben ik dualistisch, natuurlijk spreek ik mezelf tegen, dat is wat er gebeurt als je meedoet aan het spel, want het spel is dualistisch en gebaseerd op tegenspraak. Niemand zegt dit duidelijker dan Alice:

Niets zal zijn wat het is
Want alles zou zijn wat het niet is
En andersom — wat het is zal het niet zijn
En wat het niet zal zijn wel.

(vrij vertaald uit: Alice in Wonderland)

Vrijheid is niet accepteren dat alles is zoals het is en dat er geen IK is die er iets aan kan veranderen. Zo simpel is het niet. Wat kan er nog mooier zijn dan daadwerkelijk de kern van alles veranderen waardoor dit stupide aardse spel werkelijk tot een einde kan worden gebracht? Een daadwerkelijk volwaardige finish in plaats van een virtuele eindhalte.


Alle Delen:
1. INTRO
2. SYMPTOOMBESTRIJDING
3. SPIRITUELE AUTOLYSE
4. SYMBIOSE

INHOUD